Açıklama: Bilindiği gibi dünyanın sayılı kirli akarsularından biri olan Ergene Nehri bir proje dâhilinde mecrası değiştirilerek Marmara Denizi’ne akıtılmak isteniyor
Kategori: M.Levent ARTÜZ
Eklenme Tarihi: 17 Mayıs 2015
Geçerli Tarih: 28 Mart 2024, 16:38
Site: Gazete Tiyatroterapi
URL: http://gazete.tiyatroterapi.com/haber_detay.asp?haberID=482
Yüzde
1
Bilindiği gibi dünyanın
sayılı kirli akarsularından biri olan Ergene Nehri bir proje dâhilinde mecrası
değiştirilerek Marmara Denizi’ne akıtılmak isteniyor[1].
Orman ve Su İşleri
Bakanlığı tarafından ‘Şafak Harekâtı’ ismini verilen bu plan kapsamında
Ergene’nin sularının “Derin Deniz Deşarjı” adı altında Marmara Denizi’ne
basılması planlanıyor.
1980’lerden beri
denizlerimizin baş belası olan “Derin Deniz Deşarjı”, karikatürlerdeki pasaklı
hizmetçinin pisliği halının altına süpürmesi misali, atıkların arıtılmaksızın
denize basılmasının “teknik” kılıfı.
Zaten şu anda kirli
olmasına rağmen yoğun bir şekilde gerek tarım, gerekse sanayide kullanılan bu
suyun arıtılsa bile Marmara Denizi gibi tuzlu bir su kütlesi ile
karıştırılmasının mantığı anlaşılamazken, söz konusu bakanlığın konu ile ilgili
çıkan haberlere “tekzip” niteliğinde bir cevap verdiğini yine basından
görüyoruz[2].
Bakanlık açıkça “yapılan arıtmanın yeterli olmayacağı ve
Marmara kirliliğinin yüzde 1’i oranında atık denize ulaşmış olacak”
şeklinde bir beyanda bulunuyor.
Bulunuyor bulunmasına
ama bu beyan bazı haklı soruları da beraberinde getiriyor:
— Ergene Nehri’nin suyu
mu Marmara Denizi’ne akıtılacaktır? Yoksa örneğin Haliç’te, Baltalimanı’nda,
Göksu’da, Kurbağalı Dere’de, Ayamama Deresi’nde ve benzer yüzlerce örnekte
olduğu gibi, Ergene Nehri çevresinde yer alan ve Ergene Nehri’ni bu hale
getiren kirletici unsurlar kuşaklama kolektörleri ile toplanarak “Derin Deniz
Deşarjı” aldatmacası ile Marmara Denizi’ne mi basılacaktır?
—Marmara kirliği nedir?
Had safhada kirli olduğu bilimsel çalışmalardan öte beş duyumuz ile
algılanabilen bu iç denizimiz ne kadar kirli ki günde deşarj edilecek 440 bin m3
Ergene suyu ancak “bilinmeyen bir zaman diliminde” ve “ bilinemeyen hacimsel
dağılım ile” Marmara Denizi kirliliğinin yüzde birine ne şekilde tekabül edecektir?
— Marmara Denizi’nin
kirliği 100 olarak kabul edilecek olursa, sürekli yapılacak bir deşarj hangi
noktasında bu 100’ün 1’ine tekabül edecektir? Yoksa hem Marmara Denizi’ndeki
kirlilik, hem de deşarj bu orantıyı korumak üzere artış mı gösterecektir?
— Marmara Denizi’nin
kirliği 100 olarak kabul edilecek olursa, deşarj başladıktan sonra belirli bir
birim zamanda Marmara Denizi’nde kirlilik %1 artış gösterip 101 olduğunda,
deşarjın kirletme oranı artacak mı? Azalacak mı?
— Marmara Denizi’nin
kirliği 100 olarak kabul edilecek olursa ve Marmara Denizi’nin toplam hacminin
kabaca 3500 km3 olduğu bilindiğine göre, günlük 440 bin m3
atık suyun Bakanlığın beyanına göre bu hacmi %1 oranında daha kirleteceği
varsayılacak olursa; yani alıcı su kütlesinin e–5 (sıfırdan sonra 5
hane) de 1’i %1’lik bir ek kirliliğe sebep olacak ise, ya deşarj edilecek su
had safhada kirlidir ya da alıcı ortam bu oranı tutturabilmek için had safhada
kirlidir. Sonuç hangisine varmaktadır?
— İkisi de %1 olmasına
rağmen 10’un yüzde biri ile 1000’in yüzde biri arasında sonuç açısından ne fark
vardır?
—1’lik oran ne ifade
etmektedir? Küçük bir oran mıdır? Yoksa bir denizin mevcut kirliliğinin üzerine
ek yük olarak eklenmesi, hiç de küçümsenemeyecek bir oran mıdır? Bu tarz bir
hesaplama birim zaman ve birim hacim verilmeden nasıl
yapılabilir?
— Marmara Denizi’nin şu
anki kirliği 100 olarak kabul edilecek olursa diğer yüzlerce “Derin Deniz
Deşarjları” uygulanmaya başlamadan kaç idi ve önümüzdeki 10 senede ne olması
öngörülmektedir?
— Deşarjın ana su
kütlesini kirletme oranı “%1” olarak kabul edildiğinde, bu oran tam deşarj
noktasında, deşarjın merkez olduğu 1 millik alanda, deşarjın merkez olduğu 10
millik alanda ne olacaktır?
— Hâlihazırda ağır
kirlenme yükü ile boğuşan Marmara Denizi’nde %1’lik ek kirlenme yükü ekonomiye,
örneğin; su ürünleri istihsaline % kaç olarak yansıyacaktır?
— Bir kova dolusu
suyunuz var (10 litre). Damlalık ile, günde bir damla olmak üzere, boya
damlatıyorsunuz (1 cc) , bu işleme bugün başlayıp 7-9[3]
sene devam edeceksiniz. Tüm bu süreci kapsayacak şekilde; kovanın içindeki
sudaki boya oranını ve damlatacağınız boyanın kovadaki boyalı suya oranını %
cinsinden nasıl hesaplarsınız, tek bir rakamla nasıl ifade edersiniz? (Matematikçiler iş başına!)
— Eğitimin bu kadar
ayaklar altına alındığı bir ortamda, bu yükün yüzde hesaplarının birilerince yapılmayacağına
ve %1’in ne anlama geldiğinin algılanamayacağına mı güvenilmektedir?
— Ve en önemlisi; Böyle
abes bir projeyi düşünen, tasarlayan kişilerin SBS, Okul Puanı, ÖSS Puanı ve
Üniversite Mezuniyet puanı kaçtır? Veya hangi sınav sistemi ile bu noktalara
varmışlardır…
“Bilim deyince, onda hakikat diye öne sürdüğü önermelerin
pekin olmasını ister; pekinlik ise en mükemmel şekliyle matematikte bulunur. O
halde bilim o disiplindir ki; önermeleri matematikle ifade edilir. O zaman
matematiği kullanmayan disiplinler bilimin dışında kalacaklardır.”
M. Kemal Atatürk
Istanbul, 16.05.2015
M. Levent ARTÜZ
[3] Marmara Denizi’nde yapılmış olan çalışmalar alt su kütlesinin kabaca 7-9 senede yenilendiğini göstermektedir. “Derin Deniz Deşarjı” adı altında yapılan uygulama alt su kütlesini hedef almaktadır.
...............................