SPORDA  BAŞARI VE  PSİKOLOJİ’ NİN YERİ ( 2 ) 

İnsanın kişilik özellikleri tek başına pek bir anlam ifade etmez. Önemli olan birlikte olduğu ve bir grup oluşturduğu bireylerin özellikleriyle uyumudur. Bu uyum da o grubun veya toplumun başarı performansını etkiler.

Yarışma sporlarında  ağırlıklı olarak bir “ takım “ kavramı söz konusudur. Takım ise  birden fazla kişinin bir araya gelmesi ya da getirilmesiyle oluşur. Burada başarı içinse; onca kişinin özelliklerinin, verilere göre,  bir potada eritilmesi, sonrada o hamurdan bir bütün çıkartılması gerekir. İşte, ülkemizde  çalıştırıcının   en çok zorlandığı konu da, sanırım bu noktada başlamaktadır.  ( Burada  antrenman bilgisinin temel kurallarının doğru olarak uygulandığı varsayıyoruz. )

Bu ülkede psikoloji alanında uzman desteği almak veya istemek geçen hafta da belirttiğimiz  gibi pek hoş karşılanmaz. Bu nedenle psikolojik çözüm işi de teknik adamın üstüne kalır. O da uğraşıp durur.

Şimdi dönelim  Sayın Başer’in  Spor  Psikolojisi kitabında kişilik tanımı için yazdıklarına bir göz atalım:

“ Kişilik, bireyin kendine özgü olan, tek tek vasıfları toplayan, ruhsal bir bütünlüktür. Bu bütünün içinde, bireyin vücut yapısı, genel fizik görünümü, zekası, yetenekleri, heyecani tepkileri, duyguları, ilgileri, eğitimi ve genel kültürü girer. Bütün bu öğeler, birlikte ve bir bütün olarak, bireyin yaşadığı ortamda ve o ortamın sahip olduğu kendi özelliklerine bağlı olarak bir izlenim bırakır. Ve, bireyin kişiliğini, sahip olduğu bu özellikler değil, bu özelliklerin bireyin içinde yaşadığı ortamda bıraktığı izlenim belirler. Bunun en belirgin kanıtı, çeşitli toplumlarda, aynı toplumun çeşitli kesimlerinde ve aynı kesimin çeşitli bireylerinde birbirlerinden farklı, hatta çelişkili şekilde algılanması, yargılanması ve değerlendirilmesidir. Aynı birey, değişik kişiler tarafından birbirine zıt duygular ile karşılanabilir. Çünkü, bir kişiliğin belirlenmesinde, yanlız o bireyin taşıdığı kişilik özellikleri değil, aynı zamanda iletişim ve etkileşim içinde olduğu diğer bireyin taşıdığı kişilik özellikleri de etkilidir.  ...  birisi için kaba olan bir tip, bir diğeri için erkekçe, birisi için kibar olan bir kişi, bir diğeri için, dalkavuk ya da kadınsı olabilir.

......  Bu durum antrenör – sporcu   ilişkisi içinde geçerlidir. Hatta bu durum sporda daha da büyük önem taşır. Çünkü, günlük yaşamda pek etkili olmayan basit bir iletişim güçlüğü , sporda, antrenör ya da sporcunun başarı veya başarısızlığını belirleyebilir. 

....  Kısaca özetlenecek olursa; kişilik, değişmez bir gerçek değil, aksine bir görüntü, bir etkileşim ve algılama ürünü, bir izlenimdir.

Bir antrenör kişilik konusuna bu açıdan baktığında, çalıştırdığı  sporcuların kişiliğini  değerlendirirken , bir yanılgıya düşmenin söz konusu olmadığını görecektir.

Aynı sporcuyu çelişkili değerlendiren iki antrenör arasında  söz konusu olan, yanlışlık – doğruluk değil, farklılıktır. Burada yanılgı olgusunu düşündüren, sporcu veya takımın , başarı ya da başarısızlığıdır. “

Yazılarımı hazırlarken  okurlarımıza ışık tutmanın yanında, bende bilgilerimi tazelemiş oluyorum. Bu da insana ayrı bir haz veriyor.

Haftaya dek hoşçakalın...   

                                                                             İskender GÜRDÖL